Visie op transformatie Afsluitdijk

Omdat we geen toekomstvoorspellers zijn, is het beter om te kiezen voor een adaptieve aanpak waarin de dijk uitgroeit tot een landschap van formaat. Stapsgewijs zorgt dit plan voor het ontstaan van een nieuwe dynamiek, waarbij functies van dijk en water niet worden beperkt, vele invullingen voor de toekomst open blijven en waarbij rust en ruimte worden benadrukt. 
Kern van onze visie op de Afsluitdijk: de dijk wordt een katalysator, wordt een lerende dijk.  De dijk als ding verandert gaandeweg de omgeving tot ‘een landschap van formaat’. Dat is eerst en vooral een productielandschap, een landschap dat iets voortbrengt: fris water, zilte gewassen, een schoonheidservaring, vooral ook kennis. 

Door de hoge bebouwingsdichtheid van woningen in Nederland zijn wijde perspectieven op het open en lege land in Nederland een schaarste artikel geworden. Nederland is omring door water en zee Maar paradoxaal genoeg zijn de plekken waar men aan de zee kan wonen zeer beperkt. Binnen het hier boven geschetste beeld zou de Afsluitdijk als woonomgeving een unieke positie in kunnen nemen. Deze projecten zullen zo in het dijklichaam geïntegreerd worden dat ze het open zicht vanaf dijk niet blokkeren.
Volgens de wet op de waterkering dient er op korte termijn actie ondernomen te worden om te voldoen aan de geldende veiligheidsnormen. Om ook de mogelijkheid van een lerende dijk te benutten stellen we voor om enkele problemen tegelijkertijd op te lossen. Ingegeven door de context wordt de dijk op bepaalde plekken hoger en op andere plekken breder. Door deze differentie ontstaan verschillende mogelijkheden om de dijk te diversifiëren zonder dat het lineaire open karakter verloren gaat. Een verhoging aan de Noord-Hollandse kant van de Afsluitdijk wordt gecombineerd met een nieuwe en hogere brug waardoor de doorstroming van (water) verkeer wordt verbeterd, tevens ontstaat er door de verhoging een prachtig nieuw panorama over de dijk en de Waddenzee. Door een verbreding aan de Friese kant kan aan de Waddenzee kant kan geëxperimenteerd worden met zilte landbouw. Indien dit succesvol blijkt sluit dit goed aan op de thematiek van andere proeftuinen; een osmose centrale, een infocentrum voor duurzame energie en de pionierswoningen.

Een uitspraak over de Afsluitdijk is tevens een uitspraak over het landschap en de identiteit van Nederland. Ons motto is dan ook van lijn tot landschap. In andere woorden; van de 1-dimensionaliteit van een lijn naar de 4-dimensionaliteit van het landschap waarin naast de ruimtelijke dimensies ook de factor tijd is opgenomen. Juist in deze temporele dimensie zit de complexiteit en onzekerheid met betrekking tot het uitvoeren van plannen. We beginnen in het nu, met de parameters zoals ze nu bekend zijn. Stap voor stap gaan we richting een toekomst en we weten nu niet waar we uitkomen. We hebben een visie, een wens, maar toenemende kennis, ontwikkelingen op nationaal en mondiaal niveau en nieuwe – nu nog onbekende – gebeurtenissen bepalen uiteindelijk hoe de werkelijkheid van 2200 eruit ziet. Vanuit de huidige ruimtelijke ordening bezien is dit een proces dat (nog) niet in regels is te vatten. In deze procedure kan worden voortgebouwd en gebruik worden gemaakt van kennis die in de proeftuinen en het kwelderspel is opgedaan.